Dinh Vạn Thủy Tú - Di tích lăng cổ tôn thờ tín ngưỡng vùng biển

Dinh Vạn Thủy Tú hay còn Đình Vạn Thủy Tú tự hào là một trong những dinh vạn cổ kính và đồ sộ nhất, minh chứng cho bề dày lịch sử của nghề biển Bình Thuận. Nơi đây lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc, thể hiện đời sống tinh thần và tín ngưỡng của cộng đồng ngư dân, điểm đến thôi thúc du khách phương xa đến khám phá những nét độc đáo riêng biệt trong hành trình đi tour Mũi Né - Phan Thiết.

Hãy để Dona Tourist đồng hành cùng bạn tận hưởng vẻ đẹp biển cả, tìm hiểu sâu hơn về văn hóa, lịch sử Việt Nam, làm phong phú thêm những trải nghiệm tại thành phố biển xinh đẹp.

Lịch sử Dinh Vạn Thủy Tú

Dinh Vạn Thủy Tú hòa quyện giữa dòng chảy lịch sử và tín ngưỡng thờ Cá Ông, vị thần biển linh thiêng trong lòng ngư dân. Ngôi dinh này là minh chứng sống động cho sự giao thoa giữa truyền thống văn hóa và đức tin dân gian sâu sắc.

Được xây dựng từ năm Nhâm Ngọ 1762, những người con của làng Thủy Tú đã dựng nên ngôi đình để tôn vinh và thờ phụng Cá Ông. Từ gian nhà gỗ đơn sơ nép mình bên bờ biển, Dinh Vạn Thủy Tú đã trải qua bao thăng trầm, dần được kiến tạo khang trang hơn với mái ngói kiên cố và tường gạch vững chãi, mở rộng diện tích lên đến hơn 500m².

Dù thời gian phủ màu lên những mái ngói, nơi đây vẫn lưu giữ gần như nguyên vẹn vẻ đẹp cổ kính thuở ban đầu. Lối kiến trúc và cách bài trí mang đậm dấu ấn của những ngôi đình truyền thống, khiến nhiều du khách dễ nhầm lẫn. Tuy nhiên, đây chính là Dinh Vạn Thủy Tú, thánh địa thiêng liêng được xây dựng để thờ cúng Cá Ông.

Được công nhận là di tích lịch sử cấp Quốc Gia từ năm 1996, Dinh Vạn Thủy Tú hiện đang bảo tồn gần 100 bộ xương cá Ông khổng lồ và nhiều loài cá voi khác. Đặc biệt, một nửa trong số đó có niên đại từ 100 đến 150 năm, được ngư dân trân trọng thờ cúng, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với những "vị cứu tinh" đã chở che họ trên biển cả bao đời.

Dinh Vạn Thủy Tú còn là kho tàng lưu giữ nhiều di sản văn hóa Hán - Nôm liên quan đến nghề biển. Đặc biệt, nơi đây bảo tồn 24 sắc phong của các vị vua triều Nguyễn, trong đó vua Thiệu Trị đã ban tặng đến 10 sắc Thần, điều hiếm thấy ở các di tích khác. Điều này gắn liền với câu chuyện cảm động về việc cá Ông đã cứu giúp vua Gia Long trong những năm tháng gian khó chống lại quân Tây Sơn.  

Dinh Vạn Thủy Tú ở đâu? Cách di chuyển

Dinh Vạn Thủy Tú là ngôi vạn linh thiêng thờ phụng thần Nam Hải (Cá Ông) theo tín ngưỡng bao đời của ngư dân vùng biển, tọa lạc tại số 54 đường Ngư Ông, phường Đức Thắng, Phan Thiết, Bình Thuận.

Để đến với ngôi đình cổ kính này từ trung tâm thành phố Phan Thiết, bạn cần di chuyển khoảng 15km theo hướng Quốc lộ 1A từ Sài Gòn – Phan Thiết, đến vòng xoay Suối Cát. Tiếp tục hành trình theo đường Trần Quý Cáp – Trần Hưng Đạo, sau đó rẽ vào đường Hàn Thuyên. Đi đến ngã tư giao đường Đức Ông, rẽ trái và di chuyển đến khi tìm thấy số nhà 54 chính là Dinh Vạn Thủy Tú.

Nếu bạn đang ở khu vực Co.opmart gần đó, đường đi sẽ thuận tiện hơn. Chỉ cần đi qua cầu Trần Hưng Đạo, rẽ vào đường Ngư Ông và di chuyển thêm khoảng 500 mét, bạn sẽ dễ dàng nhận ra cổng vào Dinh Vạn Thủy Tú. Đối với những du khách tự lái ô tô hoặc xe máy, tại đây có dịch vụ giữ xe với mức phí dao động từ 5.000 - 30.000 VNĐ/chiếc.

Giá vé dinh Vạn Thủy Tú và thời gian mở cửa

Dinh Vạn Thủy Tú mở cửa đón du khách tham quan từ 7:00 sáng đến 17:30 chiều hàng ngày. Giá vé tham quan niêm yết khoảng 5.000 VNĐ/trẻ em và 15.000 VNĐ/người lớn. Đặc biệt, các đoàn khách lớn có hướng dẫn viên sẽ được miễn phí vé vào cổng.

=> Lưu ý: Mức giá vé trên chỉ mang tính chất tham khảo và có thể thay đổi tùy thuộc vào thời điểm du lịch, số lượng thành viên trong đoàn cũng như các dịp lễ, tết. Để có thông tin giá vé chính xác nhất, quý khách vui lòng kiểm tra trực tiếp tại quầy vé hoặc liên hệ với Dinh Vạn Thủy Tú để xác nhận.

Xem thêm: Khu di tích trường Dục Thanh nơi lưu giữ nét đẹp hào hùng

Vẻ đẹp kiến trúc dinh Vạn Thủy Tú

Dưới đây, là một số vẻ đẹp kiến trúc dinh vạn thủy tú mà không phải ai cũng biết, hãy cùng tham khảo ngay nhé. Bên cạnh đó hãy cùng xem thêm một số chương trình tour hàm thuận nam với nhiều ưu đãi hấp dẫn nhất nhé.

Kiến trúc bên ngoài

Kiến trúc Dinh Vạn Thủy Tú mang đậm dấu ấn phong cách "tứ trụ" độc đáo, nơi các vì kèo, cột vững chãi vươn lên từ đỉnh của bốn trụ chính, tạo kết cấu hài hòa và bề thế. Ngôi dinh được xây dựng bằng những loại gỗ quý, trải qua quá trình lắp ghép tỉ mỉ và tinh tế, những chi tiết chạm khắc công phu, tạo vẻ đẹp kiến trúc cổ kính đầy cuốn hút.

Kiến trúc bên trong

Bước vào khuôn viên rộng lớn của Dinh, du khách sẽ cảm nhận được không gian trang nghiêm, cổ kính. Điểm nhấn đặc biệt trong khuôn viên chính là Ngọc Lân Thánh Địa, nơi an nghỉ vĩnh hằng của những chú cá Ông mỗi khi dạt vào bờ. Sự độc đáo trong kiến trúc của Dinh Vạn Thủy Tú còn thể hiện ở cách bố trí và thờ phụng các vị thần linh. 

Phía bên trái thờ tự trang nghiêm của Thủy Long thánh phi Nương nương (Nữ Thần Nước), bên phải tôn thờ Thái hiệu tiên sư (Ông tổ nghề nông ngư nghiệp), còn chính giữa là nơi ngự vị của thần tượng Nam Hải Cự Tộc Ngọc Lân (Ông Nam Hải). Phía sau lưu trữ và bảo tồn những bộ xương cá voi quý giá, cùng với miếu thờ Đức Quan Thánh.

Tất cả những vị thần linh này đều đóng vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh và tín ngưỡng của cộng đồng ngư dân Phan Thiết, gắn liền với sự an lành và thịnh vượng của nghề biển. 

Dinh Vạn Thủy Tú có gì đặc biệt?

Đến với Dinh Vạn Thủy Tú Bình Thuận, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc cổ kính, trầm mặc mà còn có cơ hội khám phá tín ngưỡng thờ Cá Ông, tận mắt nhìn thấy bộ xương khổng lồ minh chứng cho sự gắn bó mật thiết giữa người dân và biển cả.

Hơn thế nữa, những hiện vật quý về nghề cá được trưng bày tại đây sẽ giúp bạn hiểu sâu sắc hơn về đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng ngư dân vùng biển Bình Thuận.

Tín ngưỡng thờ Cá Ông

Tín ngưỡng thờ Cá Ông đã ăn sâu vào đời sống tinh thần của ngư dân vùng biển Nam Trung Bộ từ bao đời nay, Dinh Vạn Thủy Tú chính là nơi bạn có thể khám phá sâu sắc hơn về niềm tin này. Người dân Phan Thiết nói riêng và cộng đồng ngư dân ven biển Việt Nam nói chung luôn tin rằng Cá Ông là vị thần biển cả, mang đến sự phù trợ cho những mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no và cứu giúp họ vượt qua những hiểm nguy trên biển khơi. 

Bởi vậy, mỗi khi có Cá Ông dạt vào bờ, người dân sẽ tổ chức các nghi lễ mai táng và chôn cất vô cùng trang trọng, thể hiện lòng thành kính sâu sắc. Theo tục lệ truyền thống của người dân Bình Thuận, khi "Ông Lớn" (Cá Ông có kích thước lớn) qua đời, họ sẽ tiến hành chôn cất tại những đụn cát ven biển và thực hiện đầy đủ các nghi thức cúng bái trang nghiêm. Sau nhiều năm, khi phần xác chỉ còn lại bộ xương, họ sẽ cẩn thận đưa bộ cốt vào thờ cúng bên trong dinh. 

Đối với những "Ông Nhỏ" (Cá Ông có kích thước nhỏ hơn), ngư dân sẽ dùng rượu trắng rửa sạch, sau đó đem phơi nắng nhiều ngày để giảm bớt mùi tanh rồi an táng tại Ngọc Lân Thánh Địa. Đặc biệt, dưới thời nhà Nguyễn, bất kỳ ai phát hiện Cá Voi mắc cạn sẽ được người dân tôn sùng và miễn sưu dịch trong vòng ba năm.

Chiêm ngưỡng bộ xương cá Ông khổng lồ

Dinh Vạn Thủy Tú còn nắm giữ kỷ lục ấn tượng, đó là nơi bảo tồn bộ xương cá Ông lớn nhất Đông Nam Á. Theo truyền thuyết địa phương, sau khi ngôi dinh được xây dựng, con cá Ông khổng lồ đã dạt vào bờ biển Phan Thiết. Phải mất đến hai ngày, với sự chung sức của ngư dân trong vùng và các làng lân cận, người ta mới có thể di chuyển "Ông" vào khuôn viên để an táng do kích thước quá đồ sộ. 

Bộ xương được xác định là của loài cá voi lưng xám, với chiều dài lên đến 22 mét và trọng lượng 65 tấn. Trải qua gần một thế kỷ, bộ xương vẫn được gìn giữ nguyên vẹn trong dinh. Bên cạnh "người khổng lồ" này, Dinh Vạn Thủy Tú còn lưu giữ hơn 100 bộ xương cá Ông lớn nhỏ khác, với niên đại lên đến 150 năm, minh chứng cho sự gắn bó sâu sắc giữa người dân và biển cả.

Tìm hiểu hiện vật giá trị của nghề cá

Dinh Vạn Thủy Tú còn là bảo tàng thu nhỏ, lưu giữ nhiều hiện vật quý giá về nghề cá, tái hiện sinh động quá trình hình thành và phát triển của ngành khai thác biển tại vùng đất Phan Thiết. Trong số đó, nổi bật là chiếc chuông đồng cổ kính, được đúc vào năm 1872 và tồn tại đến nay đã hơn một thế kỷ rưỡi.

Trên thân chuông còn khắc dòng chữ Hán "Tự Đức nhị thập ngũ niên – Xuân quý giá đáo – Thủy Tú Vạn – Bổn Vạn đồng ký", minh chứng cho niên đại và nguồn gốc của nó. Bên cạnh đó, Dinh còn bảo tồn 24 đạo sắc phong do các vị vua triều Nguyễn ban tặng, được viết trên giấy thủ công với nhiều bản có tuổi đời trên 150 năm.

Tham gia lễ hội truyền thống

Ngày nay, lễ hội tại Dinh Vạn Thủy Tú được nhà nước đặc biệt quan tâm, nhằm bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của cộng đồng ngư dân. Hằng năm, tại đây diễn ra ba kỳ lễ hội Cầu Ngư quan trọng vào các tháng âm lịch: lễ hội Cầu Ngư đầu mùa tháng tư, lễ hội Cầu Ngư chính mùa tháng sáu và lễ hội Cầu Ngư mãn mùa tháng tám.

Trong đó, lễ hội Cầu Ngư chính mùa hội tụ đầy đủ nhất những giá trị bản sắc văn hóa biển, thể hiện qua các nghi thức, thủ tục mang đậm nét đặc trưng của lễ hội văn hóa miền biển. Thường kéo dài trong ba ngày, lễ hội này bao gồm đầy đủ các lễ vật dâng tế trang trọng, sự tham gia của các thành phần thực hành nghi lễ truyền thống và đặc biệt là buổi biểu diễn hát Bội đặc sắc. 

Trái lại, lễ hội Cầu Ngư đầu mùa và mãn mùa được tổ chức với quy mô đơn giản hơn, do Ban Nghi lễ gồm Chánh bái, Bồi bái và Chấp sự thực hiện các nghi thức cúng tế Thần Nam Hải. Đồng thời tưởng nhớ công đức của các bậc Tiền hiền đã có công xây dựng và phát triển làng chài.

Lễ hội Cầu Ngư không chỉ thể hiện nét đặc trưng, bản sắc văn hóa biển mà còn phản ánh đời sống tâm linh của ngư dân. Bên cạnh phần lễ trang nghiêm là phần hội sôi động với các trò chơi văn hóa dân gian, hội thi tài năng và những màn trình diễn hát Bội lôi cuốn. 

Dinh Vạn Thuỷ Tú diễn ra nhiều nghi lễ và lễ hội trang trọng, giữ vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh của cộng đồng ngư dân. Hằng năm, dinh long trọng tổ chức năm kỳ tế lễ lớn:

• Tế Xuân (20/2 âm lịch)
• Lễ Cầu Ngư (ngày 20/4 âm lịch)
• Lễ Chính Mùa (20/6 âm lịch)
• Lễ Chèo Dọc (20/7 âm lịch)
• Lễ Mãn Mùa, cùng với ngày giỗ Ông (23/8 âm lịch).

Lời kết

Những chia sẻ về Dinh Vạn Thủy Tú - Di tích lăng cổ tôn thờ tín ngưỡng vùng biển trong chuyên mục Blog của donatourist.com có khơi gợi trong bạn mong muốn được một lần đặt chân đến, cảm nhận vẻ đẹp lịch sử và văn hóa độc đáo nơi đây? Hãy đồng hành cùng Dona Tourist trong các tour Phan Thiết để khám phá điểm đến thú vị này.  

Thông tin liên hệ:

Website: https://donatourist.com

Địa chỉ: 500 Minh Phụng, Phường 09, Quận 11, TP. HCM

Hotline: 0983949646 - 0283 9635830 - 0283 9635831

CSKH: 0986 359 278

Email: donatourist1@gmail.com

Facebook: https://www.facebook.com/CtyDuLichDoNa/

Blogspot: https://dulichdonatourist.blogspot.com/

GGmap: https://maps.app.goo.gl/HNyS85yHYMiyDDqd9